Przedszkolak uczy się języka obcego

Obecnie wszystkie przedszkolaki są objęte obowiązkową nauką języka obcego, najczęściej jest to język angielski, przeważnie swoją przygodę z językiem zaczynają już dzieci w żłobku.

Rodzice chcą zapewnić swoim pociechom lepszy start życiowy i zachęcają je do nauki już od najmłodszych lat. Często są zawiedzeni, bo oczekiwali spektakularnych efektów. Nie wiedzą, że na etapie edukacji przedszkolnej mamy do czynienia bardziej z uwrażliwieniem uczniów na nowy język,osłuchaniem się, zachęceniem i przygotowaniem do systematycznej nauki w przyszłości.

„Głównym celem pracy jest rozwijanie u uczniów zainteresowania językiem obcym, a także umożliwienie dzieciom dobrego startu językowego, a nie opanowanie skomplikowanych wyrażeń czy zwrotów. Podczas zajęć językowych w przedszkolu uczniowie mają nabyć wiary we własne możliwości językowe, aby w przyszłości chętnie podejmować dalszą naukę” (M. Kotarba)

Nauka języka obcego dzieci może przynosić pozytywne rezultaty, być dla nich wspaniałą zabawą, pod warunkiem, że uwzględnimy naturalne potrzeby i możliwości dzieci. Potrzeba ruchu, zabawy, ograniczona pojemność pamięci i możliwości koncentracji oraz duże możliwości w zakresie imitacji dźwięków mowy to najważniejsze cechy dzieci w wieku przedszkolnym

 

Jak dziecko uczy się języka obcego?

Już dawno zauważono, że dzieci uczą się języka obcego podobnie, jak swojego języka ojczystego. Dziecko najpierw obserwuje i przysłuchuje się, powoli zaczyna rozumieć mowę, naśladować ją nawet nieudolnie (jest to proces imitacji)i dopiero na końcowym etapie tworzy własne wypowiedzi.Tylko w dzieciństwie organy wymowy są na tyle plastyczne, że pozwalają przyswoić idealną wymowę i intonację, a także akcent, melodię i rytm. To właśnie fonetyka jest najważniejsza dla małego ucznia. Osoby, które nauczyły się języka obcego w dzieciństwie mają większą szansę nauczyć się wymowy zbliżonej do użytkownika ojczystego języka. Okazuje się, że to właśnie błędy w wymowie i intonacji oraz nieznajomość słownictwa wpływa na trudności z przekazaniem informacji w języku obcym. Gramatyka ma tu drugorzędne znaczenie. Kiedy dziecko uczy się mówić w swoim ojczystym języku, jego mama skupia się przede wszystkim na treści, którą dziecko usiłuje przekazać, cieszy się z każdej próby mówienia i nie karci dziecka za błędy gramatyczne.

 

Innowacyjne metody nauczania

Rozwijają się firmy oferujące nauczanie dzieci nowatorskimi metodami zapewniającymi ponoć niesamowite rezultaty. Okazuje się jednak, że metody przez nie proponowane, a przedstawione jako innowacyjne, czerpią garściami z metod i technik znanych i praktykowanych od lat.

Jedną z takich metod jest „Metoda reagowania całym ciałem (TPR)”.To najpopularniejsza metoda stosowana w nauczaniu dzieci, opiera się na rozumieniu języka i prezentowaniu tego rozumienia przez ruch i gest, odpowiada więc na dziecięcy „głód ruchu” Zakłada, że uważne słuchanie i ruch ciała związany z treścią materiału pozwala na jego skuteczniejsze zapamiętanie. Nauczyciel wydaje proste polecenia, które można zrealizować bez słów. Dzieci nie są zmuszane do odpowiedzi, dopóki nie są gotowe (jest to „cichy okres”).

 

Podstawy znane i uznawane

Już w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych w przedszkolach w Monachium przeprowadzono badania i wysnuto wnioski, które do tej pory są bazą do planowania zajęć językowych. Wybierając zajęcia językowe dla dziecka należy dowiedzieć się, czy te podstawy uznane od lat, są respektowane w praktyce.

- nauka powinna być prowadzona w języku obcym i wykorzystywać gry, zabawy, piosenki,

- nauczyciel powinien być wzorem idealnej wymowy, bo to właśnie prawidłowa wymowa będzie największym dziecięcym sukcesem,

- zajęcia powinny odbywać się co najmniej trzy razy w tygodniu i trwać nie dłużej niż 20 min,

- najlepiej, gdyby grupa nie była niż większa niż 12 osób,

-warto rozpocząć przygodę z takim językiem, którego dziecko będzie mogło uczyć się dalej na kolejnych etapach edukacji.

 

 

Jak i czego uczyć?

Jak więc nauczyciel w przedszkolu lub rodzic w domu powinien uczyć dzieci języka obcego:

1. Uczymy tego, co znajduje się w zasięgu wzroku dziecka. Wspomagamy się konkretnymi przedmiotami, ilustracjami, demonstrujemy odpowiednie obrazki aby nie posługiwać się samym słowem. Skupiamy się na nauczaniu słownictwa (nazwy osób, przedmiotów) i wprowadzaniu go w prostych zdaniach, co stanowi wstęp do mówienia.

2. Nauka ma polegać na wielokrotnym powtarzaniu słownictwa oraz prostych i typowych poleceń i zwrotów (powitania, pożegnania, podziękowania, przeprosiny). Materiał powinien być powtarzany w różnych formach (np. wymień zabawki znajdujące się w pokoju, wymień swoje ulubione zabawki, wymień najbardziej kolorowe zabawki, wymień zabawki grające). Dzieci mogą zapamiętywać mini dialogi, krótkie teksty.

3. Zadania i ćwiczenia muszą być krótkie, a materiał powtarzany powinien być atrakcyjny dla dzieci.

Łączymy muzykę, taniec, teatr, sztuki plastyczne. Przeplatamy ćwiczenia wymagające dużej aktywności oraz wyciszające i spokojniejsze: śpiewanie, zabawy ruchowe, oglądanie i kolorowanie obrazów, wyklejanie, wycinanie, oglądanie filmików, recytowanie wierszyków i rymowanek. Bawimy się i gramy, żeby nie dać się nudzie.

4. Zadanie powinny być oparte na aktywności fizycznej, gimnastyce, pokazywaniu, elementach metody reagowania całym ciałem (np. jeśli lubisz tą rzecz to klaśnij, jeśli nie to kucnij).

5. Zabawy i gry powinny angażować emocjonalnie dziecko, kojarzyć się ze swobodą, spontanicznością i zadowoleniem. Warto wprowadzać elementy humorystyczne (scenki, żarty, historyjki obrazkowe).

6. Powinniśmy stale motywować dzieci, zachęcać do podejmowania aktywności, chwalić za zaangażowanie i nagradzać, pokazywać, że nauka języka jest ciekawa, przyjemna, wesoła.

7. Mobilizujemy dzieci do słuchania, ale nie zmuszamy do mówienia, szczególnie dzieci nieśmiałych. Zachęcamy do bezpiecznego dla dzieci powtarzania chóralnego.

 

Inwestując w naukę języka obcego naszych dzieci pamiętajmy o tym, że to nauczanie powinno dopasować swoje zasady, materiały, metody i oczekiwania co do rezultatów do potrzeb i możliwości dziecka, nigdy odwrotnie. Jeśli przedszkolak zapamięta, że zajęcia językowe są wesołe, kolorowe, ciekawe, ruchliwe i nie zauważy, że w ich czasie czegoś się nauczył, to jest na najlepszej drodze i pierwszym stopniu do tego, żeby w przyszłości posługiwać się językiem obcym naturalnie i bez przeszkód.

 

 

Bibliografia:

Komorowska H., Metodyka nauczania języków obcych, Warszawa, Fraszka Edukacyjna, 2002.

Kotarba M., Przedszkolak, język obcy i …ty, Pułtusk: Akademia Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora, 2007.

Rokita-Jaśkow J., Spór o metodę, czyli jak najlepiej uczyć dzieci języków obcych, „Języki Obce w Szkole” 2015/01, http://jows.pl/content/spor-o-metode-czyli-jak-najlepiej-uczyc-dzieci-jezykow-obcych